Thực tại chỉ là ảo giác, cho dù là ảo giác rất dai dẳng.
Albert Einstein
Nhưng định nghĩa này của Wikipedia có đúng không? Có phải tất cả những gì chúng ta có thể quan sát và lĩnh hội được là thực tại hay hiện thực không?
Nếu định nghĩa trên là đúng thì rõ ràng thực tại phụ thuộc vào người quan sát và lĩnh hội được nó. Như vậy cái thực tại mà tôi thấy được và hiểu được chưa chắc đã giống, thậm chí có thể rất khác, cái thực tại mà bạn thấy và hiểu được, hay cái thực tại một người thứ ba thấy và hiểu được.
Chúng ta nhận biết được thế giới nhờ ngũ quan. Nhưng mọi thông tin từ ngũ quan phải được xử lý bằng cái đầu tức bộ não của chúng ta. Chức năng của hai bán cầu đại não không đối xứng. Não trái thiên về tư duy logic, theo trật tự trước sau, tuyến tính, trong khi não phải thiên về tư duy hình ảnh, trực giác, hỗn độn. Nếu toàn bộ nào người chỉ có chức năng của một bên não (phải hoặc trái), hình dung của chúng ta vế thế giới này sẽ hoàn toàn khác. Liệu đó có phải là một hình dung kém chính xác hay chính xác hơn về thực tại?
Và rốt cuộc thực tại là cái gì?
Trong thế giới của các kích thước rất nhỏ, gọi là kích thước lượng tử, các “hạt vật chất” thể hiện bản chất kép của cả hạt (tương tự hòn bi) lẫn sóng (tương tự sóng nước). Nguyên lý bất định của cơ học lượng tử vô hiệu hoá thuyết nhân quả cổ điển, thay thế nó bằng lý thuyết xác suất. Trong thế giới của các vật thể chuyển động với vận tốc rất lớn (gần bằng vận tốc ánh sáng), các định luật cơ học cổ điển (cơ học Newton) được thay thế bằng các định luật trong thuyết tương đối của Einstein, theo đó vật chuyển động càng nhanh thì càng co ngắn lại và nặng hơn, không thời gian bao quanh các vật rất nặng bị méo đi, v.v. Một quả cam trên một phi thuyền bay nhanh gần bằng vận tốc ánh sáng trong mắt phi hành gia trên phi thuyền vẫn là một quả cam hình cầu, nhưng trong mắt người quan sát trên mặt đất sẽ bẹp dí như một chiếc bánh dầy.
Đó là chưa kể giả thuyết về sự tồn tại một đa vũ trụ gồm vô số vũ trụ song song trong đó các khả năng khác nhau của quá khứ, hiện tại và tương lai cùng hiện hữu. Những điều không xảy ra trong thế giới của chúng ta hoàn toàn có thể xảy ra trong một thế giới khác song song tồn tại với thế giới của chúng ta.
Các bạn thấy đấy, thực tại hoàn toàn không đơn giản như định nghĩa “Reality” kiểu Wikipedia.